Płock

oker

Witamy Państwa w grodzie Władysława I Hermana i Bolesława III Krzywoustego, dawnej stolicy Polski a dziś szybko zmieniającej swe oblicze stolicy Mazowsza Północnego.
Płock jest 128-tysięcznym miastem, malowniczo położonym na stromym, wysokim brzegu Wisły. To jedno z najstarszych polskich miast, a świadectwem jego tysiącletniej historii są liczne zachowane zabytki.
Zapraszamy Państwa na spacer po pełnej niepowtarzalnego uroku płockiej starówce.

Trasa spaceru :

Plac Narutowicza(Odwach-siedziba PTTK) – Tumska – Aleja za Tumem – Wzgórze Tumskie – Teatralna – Grodzka – Stary Rynek /wariant: dojście ulicą Małachowskiego od Teatralnej/ - Kazimierza Wielkiego – Nowowiejskiego – plac Jurgensa – Kwiatka – Kolegialna – plac Obrońców Warszawy – Park Broniewskiego – Wzgórze Dominikańskie – Mostowa – Tumska – plac Narutowicza (Odwach – siedziba PTTK).

1. Odwach – d. wartownia (ul. Tumska 4) - budynek klasycystyczny z 1837 r. wg projektu Michała Jakuba Miklaszewskiego. Obecnie siedziba Oddziału Miejskiego PTTK. Przed budynkiem granitowa Płyta Nieznanego Żołnierza, projektu rzeźbiarza Stanisława Lisowskiego.

2. Dom „Pod Trąbami”(ul. Mostowa 1)- pierwotnie stanowił część muru obronnego z czasów Kazimierza Wielkiego, na bazie którego w XV w. wzniesiono kamienicę mieszkalną.

3. Muzeum Diecezjalne (ul. Tumska 3a) - wzniesione wg projektu Stefana Szyllera w 1903 r. W zbiorach muzealnych mazowiecka rzeźba średniowieczna, rękopisy i dokumenty od XII do XVI w., kolekcja pasów kontuszowych, szat liturgicznych, a także malarstwo, rzeźba i rzemiosło artystyczne z XVII i XVIII w.

4. Bazylika Katedralna Wniebowzięcia NMP – (ul. Tumska 1) pierwotnie romańska, wzniesiona z inicjatywy biskupa Aleksandra z Malonne, konsekrowana w 1144 r., wielokrotnie przebudowywana. W głównym wejściu znajduje się kopia XII-wiecznych Drzwi Płockich z brązu. We wnętrzu katedry: Kaplica Królewska z sarkofagem władców Polski – Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego, liczne nagrobki, epitafia i ołtarze z okresu od XVI do XIX w. Polichromia Władysława Drapiewskiego z lat 1904-14. Jedna z 5 najstarszych katedr w Polsce.

5. Muzeum Mazowieckie (ul. Tumska 2) - istnieje od 1821 r. Siedzibą muzeum jest zespół budynków opactwa pobenedyktyńskiego i dawnego zamku książęcego z XIV w., wielokrotnie przebudowywany, do dziś zachowały się dwie baszty: Wieża Zegarowa i Wieża Szlachecka. Ekspozycja ilustruje historię i dzieje kultury Płocka i Mazowsza od średniowiecza do czasów współczesnych. W zbiorach najbogatsza kolekcja sztuki secesyjnej w Polsce (malarstwo, grafika, plakat, rzeźba i rzemiosło artystyczne). Ze względu na zmianę siedziby Muzeum jest nieczynne do odwołania.

6. Dawna kanonia (pl. Narutowicza 10) - wzniesiona w XVIII w.; obecnie siedziba biskupów płockich.

7. Towarzystwo Naukowe Płockie (pl. Narutowicza Cool

– najstarsze towarzystwo naukowe w Polsce, założone w 1820 r., zajmuje się badaniami regionalnymi związanymi z Płockiem i Mazowszem. Siedzibą TNP jest dawna kanonia z XV w.

8. Dawny Pałac Biskupów Płockich (pl. Narutowicza 6) – wzniesiony ok.1600 r., po konfiskacie przez władze carskie przebudowany w 1880 r. dla sądu; do dziś jest siedzibą sądu i prokuratury.

9. Biblioteka im. Zielińskich (pl. Narutowicza 2) – mieści się w „Domu pod Opatrznością”, wzniesionym w latach 1828-32 wg projektu Jakuba Kubickiego, od 1930 r. własność Towarzystwa Naukowego Płockiego. W Dziale Zbiorów Specjalnych wiele cennych inkunabułów, starodruków, grafik i map, m.in. pierwsze wydanie „O obrotach sfer niebieskich” Mikołaja Kopernika.

10. LO im. Marszałka Stanisława Małachowskiego (ul. St. Małachowskiego 1) - najstarsza z istniejących szkół średnich w Polsce, pierwsze wzmianki o niej pochodzą z 1180 r., założona przy kolegiacie św. Michała, przebudowana gruntownie ok. poł. XIV w. Od 1611 r. kolegium jezuickie, a od 1773 r. Szkoła Podwydziałowa Komisji Edukacji Narodowej. Od 1921 r. Gimnazjum Państwowe im. Marsz. St. Małachowskiego. W podziemiach szkoły mieści się Muzeum Szkolne z reliktami architektury romańskiej i gotyckiej. Na czternastowiecznej wieży budynku umieszczono obserwatorium astrono-miczne.

11. Sanktuarium Bożego Miłosierdzia (Stary Rynek 14/1 Cool

- mieści się w zespole budynków dawnego Zakładu Dobroczynnego Anioła Stróża - miejsce pobytu siostry Faustyny Kowalskiej, kanonizowanej 30 kwietnia 2000 r. przez Papieża Jana Pawła II.

12. Ratusz (Stary Rynek 1) - klasycystyczny budynek z lat 1824-27 wg projektu Jakuba Kubickiego, miejsce ostatniego posiedzenia Sejmu Królestwa Polskiego, siedziba władz miejskich. Codziennie o godz. 12.00 i 18.00 z wieży ratusza rozlega się płocki hejnał grany przez trębacza. Atrakcją jest scena pasowania Bolesława Krzywoustego na rycerza; naturalnej wielkości figury pojawiają się na wieży po hejnale o godz. 12.00. Stary Rynek otoczony jest z trzech stron kamieniczkami. Najstarszą zachowaną do dziś jest barokowa kamieniczka z XVII w. pod nr 17. Godną uwagi jest również druga kamieniczka barokowa przy ul. Grodzkiej 2, pochodząca z przełomu XVII i XVIII w. Ozdobą rynku jest współczesna fontanna „Afrodyta”.

13. Kościół farny pw. św. Bartłomieja (ul. Kazimierza Wielkiego 1) – gotycki z 1356 r. wielokrotnie przebudowywany po zniszczeniach wywołanych osuwającą się skarpą. Pierwotnie ołtarz główny znajdował się w miejscu dzisiejszego wejścia głównego. We wnętrzu wczesnobarokowy ołtarz główny z ok. 1640 r. Obok kościoła dzwonnica z końca XIX w. i figura patronki wodniaków św. Barbary, umieszczona na wydobytym z Wisły przed stu laty naturalnym kamieniu.

14. Spichlerze (ul. Kazimierza Wielkiego 9b, 11b) - dwa ocalałe spichlerze zachowane w całości pochodzą z XIX w. W odrestaurowanych obiektach ma swoją siedzibę Archiwum Państwowe i Dział Etnograficzny Muzeum Mazowieckiego.

15. Kościół Starokatolicki Mariawitów (ul. Kazimierza Wielkiego 27) - wzniesiony w stylu neogotyckim w latach 1911-1913, jest główną siedzibą starokatolickiego kościoła mariawitów w Polsce. We wnętrzu zachowało się gotyckie wyposażenie: ołtarz główny z baldachimem oraz stalle zakonne.

16. Wyższe Seminarium Duchowne (ul. Abpa A. J. Nowowiejskiego 2) – z Archiwum Diecezjalnym i biblioteką. W zbiorach dokumenty pergaminowe z XII – XV w., inkunabuły i starodruki, metrykalne księgi parafialne od XVI w., ponadto 35 tys. książek i czasopism.

17. Kościół pw. św. Jana Chrzciciela (ul. Abpa A. J. Nowowiejskiego 2)- wybudowany w latach 1758-1771 w stylu późnobarokowym, we wnętrzu zachowało się pierwotne wyposażenie z bogatą dekoracją snycerską.

18. Mur obronny - u zbiegu ulic Kwiatka i Bielskiej, gdzie dawniej była Brama Bielska zachował się fragment kazimierzowskiego muru obronnego z XIV w.

19. Dawna Synagoga (ul. Kwiatka 7) - budynek pochodzi z początków XIX w.

20. Plac Obrońców Warszawy – w północnej pierzei klasycystyczny gmach dawnej kamery pruskiej, obecnie delegatury urzędu wojewódzkiego, wzniesiony w latach 1802-1803. Przed gmachem pomnik Józefa Piłsudskiego, który odznaczył miasto Płock Krzyżem Walecznych w wojnie obronnej w 1920 r. Po przeciwnej stronie placu Pomnik Władysława Broniewskiego wzniesiony w 1972 r. z brązu wg projektu warszawskiego rzeźbiarza Gustawa Zemły.

21. Dom Broniewskiego (ul. Kościuszki 24) - miejsce urodzenia poety; na podwórzu pomnik przyrody – kilkusetletni dąb szypułkowy. Obecnie w odrestaurowanym budynku izba pamięci Władysława Broniewskiego.

22. Kościół pw. św. Dominika tzw. „na Górkach” (ul. Kościuszki 16) – powstał w latach 1227-1237, wielokrotnie przebudowywany, wewnątrz ołtarz i ambona rokokowe, pochodzące sprzed 1805 r., obok dzwonnica drewniana z II poł. XVIII w.