Płock

oker

HERB MIASTA

Rysunek obecnego herbu Płocka nawiązuje do najstarszej pieczęci miasta z XIV w., znanej z kilkunastu odcisków w ciemnozielonym wosku na dokumentach i listach burmistrza i rady m. Płocka. Przedstawia ona oblankowany mur miejski z bramą o prześwicie w formie trójliścia, a nad nim trójkątny szczyt katedry z rozetą zwieńczoną krzyżem, po bokach zaś dwie dwukondygnacyjne, oplecione jakby gzymsami wieże ze spiczastymi dachami zakończonymi kulami.

Pomnikowa publikacja Miasta polskie w tysiącleciu (tom II, Ossolineum 1967 r.) zamieściła rysunek opisanego powyżej herbu, do dzisiaj obowiązującego. Herb jest symbolem i znakiem reprezentacyjnym miasta. W treści nawiązuje do prastarej katedry płockiej oraz murów z otwartą bramą; symbolicznie wiąże bogate dzieje miasta z dniem dzisiejszym. Posiada też swoją historię, nierozerwalnie związaną z dawnymi pieczęciami miejskimi.
W rysunkach najstarszej pieczęci z końca XIV w. arcybiskup Antoni J. Nowowiejski upatrywał "kawałek muru fortecznego o czterech blankach, bramie, dwóch wysokich bocznych basztach i szczycie z okrągłym oknem, zakończonym krzyżem". Dokładniejsza analiza rysunku pozwala nieco inaczej odczytać jego treść: przedstawia on szczyt katedry z rozetą zwieńczony krzyżem i jej dwie również zwieńczone krzyżami wieże ponad oblankowanym murem z otwartą bramą o prześwicie w formie trójliścia.
W XVII stuleciu na pieczęciach bardziej jest zaakcentowana symbolika miejska: trójkątny szczyt katedry zmienia się w wieżę o spiczastym dachu, chyba już bez krzyża, powraca motyw bramy o szeroko otwartych wrotach. Bartosz Paprotki, autor wydanego w Krakowie w 1584 r. herbarza pisał, że Płock "nosi za herb trzy wieże w jednej bramie", a grafik jego dzieła przedstawił na tarczy herbowej trzy oblankowane baszty miejskie ponad murem z blankami i otwartą bramą z uniesioną kratą.
Na pieczęciach z XVIII w. występuje trzywieżowy herb miasta z fragmentami muru miejskiego i bramą o otwartych wrotach. W Królestwie Polskim na pieczęciach wszystkich miast wprowadzno zamiast herbów miejskich godła państwowe. W XVII stuleciu na pieczęciach bardziej jest zaakcentowana symbolika miejska: trójkątny szczyt katedry zmienia się w wieżę o spiczastym dachu, chyba już bez krzyża, powraca motyw bramy o szeroko otwartych wrotach.
Bartosz Paprcki, autor wydanego w Krakowie w 1584 r. herbarza pisał, że Płock "nosi za herb trzy wieże w jednej bramie", a grafik jego dzieła przedstawił na tarczy herbowej trzy oblankowane baszty miejskie ponad murem z blankami i otwartą bramą z uniesioną kratą. Na pieczęciach z XVIII w. występuje trzywieżowy herb miasta z fragmentami muru miejskiego i bramą o otwartych wrotach. W Królestwie Polskim na pieczęciach wszystkich miast wprowadzono zamiast herbów miejskich godła państwowe.
Dopiero po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. miasta polskie powróciły do swych dawnych herbów. W Płocku wprowadzono na pieczęciach urzędów samorządowych dawny herb miasta, przyjmując interpretację arcybiskupa Nowowiejskiego.W późniejszej wersji herbu - w związku z nadaniem Płockowi w 1921 r. Krzyża Walecznych - uniesiono kratę w bramie miejskiej, a w jego prześwicie umieszczono rysunek tego odznaczenia państwowego. W użyciu był też herb bez motywu z Krzyżem Walecznych. Następne zmiany elementów herbu miały miejsce w 1. 1933 i 1938. W r. 1950 w wyniku uchwalenia ustawy o terenowych organach jednolitej władzy państwowej - na pieczęci wszystkich miast polskich wprowadzono wizerunek godła państwowego. Próby przywrócenia herbowi miasta jego pierwotnego wyglądu podejmował w l. 1960 i 1963 architekt miasta Stanisław Staszewski. Jego rysunek zawiera m. in. trójkątny szczyt z rozetą zwieńczony kwiatonem a nie krzyżem.